İstanbul Boğazı'nın 135 metre altında!

İstanbul Boğazı’nın 135 metre altından bir su tünelinde ilerlemek heyecan vericiydi. Bu tünelden, su basılmadan önce geçen son ekip içinde yer almak ise ayrıcalıktı.

DSİ 14. Bölge Müdürü Yalçın Çomoğlu, “Beykoz’dan girip İstinye Derbent’ten çıkacağız, bu arada Boğaz’ın tam ortasında Asya ile Avrupa’nın kesiştiği çizgide durup anı fotoğrafı çektireceğiz” dediğinde, nasıl bir yolculuk yapacağımızı canlandıramadım.

Çomoğlu, “Siz, su basılmadan önce bu tünelden geçecek son ekip olacaksınız” dedi.

Su tünelinden en son geçecek şanslı misafirler, ABD’nin İstanbul Başkonsolosu Scott Frederic Kilner, eşi Jan Kilner, Turkcell’in CEO’su Süreyya Ciliv ve oğlu Morgan’dı.

Bölge Müdürü Çomoğlu, eşi ve DSİ görevlileri, Başkonsolos’un korumaları da bu tarihi geçişe eşlik ettiler.

Geçeceğimiz tünel, İstanbulluların, “can suyu projesi” diye bildikleri Melen Projesi’nin, Beykoz-İstinye arasında, 135 metre derinliğe kadar ulaşarak, boğazı suyun içinden değil yerin altından geçen 5,5 kilometrelik, 4 metre çapında dev borulardan oluşturulan su tüneliydi.

Soğuk, sessiz ve karanlık

Beykoz’dan tünele giren merpenleri tırmandığımızda önümüzde iki kamyonet duruyordu. Öndekine bize eşlik edecek ekip ve foto muhabiri meslektaşlarımız bindiler. Arkasındaki kamyonete de biz ve misafirler.

Kamyonetler, dev borunun içinde yavaşça yol almaya başlayıp, giriş yaptığımız kapının ışığı kaybolunca, yolculuğun ürpertici kısmı başladı.

Sadece araçların farlarıyla aydınlanan dev boru, sessiz ve zifiri karanlıktı. Korku filmi veya Görevimiz Tehlike gibi film sahnelerini anımsatan sessizlik vardı. Sadece arabaların motor sesi ve yankılanmaları; arabalar ilerledikçe yüze çarpan soğuk bir rüzgar ve çıkış ışığı görülmeyen bir dar tünel...

DSİ 14. Bölge Müdürü Çomoğlu, zaman zaman bu sessizliği bozarak bizleri rahatlattı. Değişik noktalarda tünel hakkında bilgi verdi. Hangi metrede bulunduğumuzu, boğazın altına girip girmediğimizi, iki kıtanın tam kesişme çizgisini ve tünelin nasıl inşa edildiğini anlatarak, yolculuğun rahat geçmesini sağladı.

Mühendislik harikası

Tünelde yol alırken belgesel kanallarında anlatılan dev projeleri anımsadım. Mega projeler olarak anlatılan mühendislik harikası inşaatlar içinde İstanbul Boğazı’nı yerin altından geçen Boğaziçi Su Tüneli de olmalı diye düşündüm.

Yüzde 7 eğimle Beykoz’dan başlayan tünel, en dip nokta olan 135 metreyi bulduktan sonra yüzde 1 eğimle yükselmeye başlıyor ve 5,5 kilometre sonra Avrupa yakasında İstinye Derbent’te yeniden gün yüzüne çıkıyor.

Türkiye’nin her zaman gurur duyacağı tünel, tarihte ilk kez İstanbul Boğazı’nın 135 metre altından geçerek Asya ve Avrupa’yı birleştiriyor. Tünel, günde 3 milyon metreküp suyu Asya yakasından Avrupa yakasına geçirecek kapasiteye sahip.

Tünelin yolu değişti

Boğaziçi Su Tüneli, ilk tasarlandığında farklı bir güzergâha yapılmış. Bunun nedeni ise yapılan jeofizik etütleri. İlk tasarlanan güzergâhın kaya sınırlarını gösteren bir harita çıkarılmış ve 175 metre derinde dairesel bir alüvyal çukur bulunduğu tespit edilmiş. Boğazın dibindeki bu çukurun tünel geçişine uygun olmayacağı düşüncesiyle, yeni bir güzergâh belirlenmiş ve inşaata öyle başlanmış.

İstanbul’un su sorunu

Fatih’in İstanbul’a fethettiğinden beri devam eden İstanbul’un su sorunu, Boğaziçi Tüneli’yle 2060 yılına kadar çözülmüş oluyor. Kanuni’nin Mimar Sinan’a, “Mimarbaşı sen İstanbul’a su getirmenin mümkün olup olmadığını söyle. Eğer mümkünse ben keseleri uç uca değil yan yana dizmeye razıyım” dediği İstanbul’un su sorunu, bu tünelle tarihe karışacak gibi görünüyor.

Fikret Bila/Milliyet